KDV & Stopaj Hesaplama

Öncelikle Serbest Meslek Makbuzlarındaki iki ibareye dikkat çekmek isteriz:

“Brüt Ücret”

“Tahsil Edilecek Tutar”

TDK’ya göre Brüt; kesintisi yapılmamış, kesintisiz (para, aylık)” şeklinde açıklanmaktadır. Diğer bir karşılığı gayrısafi‘dir. İngilizcedeki karşılığı, Gross.

Gelir tablosunu düşünelim. Brüt Satışlardan, Satış İndirimleri düşünce Net Satışlara ulaşırız.

Serbest Meslek Makbuzundaki Brüt Ücret olarak adlandırılan tutar üzerinden KDV ve Stopaj hesaplanmaktadır. Dolayısıyla bu tutar aslında Matrah veya Net ücret olarak adlandırılmalıdır, Brüt Ücret değil.

Diğer sorun Tahsil edilecek tutar ibaresinde. Evet bu tutar tahsil edilecektir ancak bir kısmı KDV olarak devlete ödenecektir.

Tahsil edilecek tutar (Net Tahsilat veya Net Tutar) şeklinde adlandırılan unsur aslında adına SMM düzenlenen mükellefin yapacağı kayıttaki 100 veya 329 hesaba girecek tutardır. (Örneğimizde 1.029 TL)

NOT: bu tutarı şu şekilde bulabiliriz : Matrah / 1,02 veya Matrah * 0,98. Buradaki mantık şudur: KDV oranı - Stopaj Oranı: 0,20 - 0,18 = 0,02

Düzenlenen serbest meslek makbuzu da bu hatalı ifadelerden ve gösterilmesi gerektiği halde gösterilmeyen tutardan dolayı kafa karıştırıcı olmaktadır. Bizce olması gereken makbuz şu şekildedir:

Mali Müşavirlerin ücretleri her yıl Asgari Ücret Tarifesi (AÜG) ile açıklanır. Burada açıklanan ücret KDV dahil, Stopaj Hariç ücrettir ve TURMOB sözleşmesinde yer alan tutar budur ve Sözleşme Damga Vergisi bu tutar üzerinden hesaplanır. Yukarıdaki örnekte asgari ücret tarifesinde yazan tutar 1.239 TL bunu 1,18’e bölerek Matraha ulaşırız. 1.239 / 1,18 = 1.050 TL.

Adına serbest meslek makbuzu düzenlenen kişinin dikkatinin çekilmesi gereken şu hususlar şunlardır.

  1. Brüt ücret (bizce matrah) Meslek Mensubunun net kazancıdır. Meslek mensubunun giderleri dolayısıyla almış olduğu evraklar üzerinden hesaplanan “indirilecek KDV” tutarı hiçbir zaman “hesaplanan KDV” tutarını aşmaz, hatta bu rakama yaklaşmaz. Dolayısıyla her zaman Mali müşavir (veya avukat veya doktor…) net KDV ödeyicisidir.
  2. Adına SMM düzenlenen kişi/kurum 1.239,00 TL yanında 210 TL devlete Gelir Vergisi Stopajı olarak ödeme yapacaktır. Dolayısıyla aslında mükellefin/müşterinin toplam maliyeti 1.449,00 TL’dir.
  3. Devletin eline geçen toplam tutar, 399 TL.

Adına s.m. makbuzu düzenlenen mükellefin yapacağı Muhasebe Kaydı*